Achtergrond: Dit onderzoek richt zich op de relatie tussen maladaptieve persoonlijkheidstrekken en ernst van gedrags- en psychologische symptomen bij dementie (BPSD), alsook de emotionele belasting van mantelzorgers gerelateerd aan BPSD.
Doel: Het meten van de ernst van BPSD-symptomen en bijbehorende emotionele belasting.
Methode: 182 mantelzorgers van Nederlandse verpleeghuisbewoners met dementie van 65 jaar en ouder vulden de Neuropsychiatrische vragenlijst (NPI) in voor het meten van de ernst van BPSD en bijbehorende emotionele belasting. Persoonlijkheid werd gemeten met de verkorte vorm van de vragenlijst voor de DSM-5 persoonlijkheid (PID-5-BF) en twee leeftijdsspecifieke instrumenten: de Hetero-Anamnestische Persoonlijkheidsvragenlijst (HAP 2.0) en de Gerontologische Persoonlijkheidsstoornissen Schaal (GPS). Relaties werden onderzocht met correlatie- en regressieanalyses.
Resultaten: Symptoomernst en emotionele belasting correleerden met Negatieve Affectiviteit, Antagonisme en indicaties voor een persoonlijkheidsstoornis. Emotionele belasting had ook een middelgroot effect op Afstandelijkheid. Maladaptieve persoonlijkheidstrekken waren gekoppeld aan een hogere BPSD-ernst en meer emotionele belasting.
Conclusie: Resultaten zijn consistent met eerdere bevindingen. Maladaptieve persoonlijkheidstrekken zijn significant verbonden met BPSD-ernst en emotionele belasting. Persoonlijkheidsonderzoek voegt waarde toe door de mogelijkheid van meer gepersonaliseerde zorg bij BPSD-behandelstrategieën.
Trefwoorden: gedrags- en psychologische symptomen bij dementie, emotionele belasting van zorgverleners, maladaptieve persoonlijkheidstrekken, premorbide persoonlijkheid